Polistyren spieniony - inaczej styropian - wykorzystywany jest powszechnie w budownictwie i chłodnictwie jako tani materiał termoizolacyjny, a w przemyśle elektronicznym i gastronomicznym - materiał opakowaniowy. Jest jednym z najdłużej stosowanych tworzyw termoplastycznych, a jego produkcja ciągle wzrasta.
Produktem wyjściowym do wytworzenia styropianu jest ropa naftowa. Swoją strukturę uzyskuje dzięki spienianiu go parą wodną i pentanem w obecności innych dodatków (stosowanych jednak w niewielkich stężeniach), w celu zwiększenia wydajności formowania lub obniżenia palności gotowych wyrobów.
Sam proces technologiczny wytwarzania styropianu nie należy do najbardziej obciążających środowisko, a polistyren należy do materiałów mało reaktywnych, co nie oznacza, że problem konfliktu między nim, a środowiskiem, wbrew temu co się często uważa - nie istnieje.
Jako monomateriał nadaje się do powtórnego przetworzenia, choć czynnik ekonomiczny - dość tania technologia jego produkcji - nie jest wystarczająco motywujący do wprowadzenia odzysku na szerszą skalę (a postać spieniona utrudnia recykling i podnosi jego koszty). Natomiast nie poddany recyklingowi, czy chociażby odzyskaniu energii w nim zawartej, stanowi problem jako odpad ze względu na swoją objętość i niewykorzystany potencjał użytkowy. Zmieszany z odpadami komunalnymi praktycznie nie ulega degradacji, natomiast wydatnie przyczynia się do wzrostu objętości wysypisk.
Styropian charakteryzuje się korzystnym bilansem energetycznym, ponieważ jako surowiec wtórny (odpady produkcyjne oraz czysty styropian) może być stosowany jako dodatek termoizolacyjny do betonu, pustaków, tynków. Bywa, że jest wykorzystywany jako spulchniacz gleby. Po wyczerpaniu możliwości przetwarzania mechanicznego, można odzyskać energię zawartą w styropianie, gdyż jego wartość energetyczna jest zbliżona do oleju opałowego.
W wielu przypadkach artykuły z odzyskanego polistyrenu są zagęszczone przy użyciu różnych procesów przetwórczych i materiał wtórny używany jest w zastosowaniach typowych dla polistyrenu krystalicznego.
Technologia recyklingu styropianu - przykład.
Ciekawą i praktyczną alternatywą jest metoda użytecznego wykorzystania odpadów styropianu, opracowana przez pracowników Politechniki Warszawskiej (Zespół Fizyki Budowli Instytutu Konstrukcji Budowlanych), na zlecenie jednego z dużych krajowych deweloperów. Rezultatem tych prac jest wyrób o nazwie styrozol (zgłoszenie patentowe Politechniki Warszawskiej). Jest to produkt wykorzystywany w pracach budowlanych jako izolacja wodochronna. Recykling w tym przypadku polega na rozpuszczeniu odpadów polistyrenu (dobraną grupą rozpuszczalników - przeważnie estrów kwasów alkoholi) a następnie poddaniu go takiemu wzbogaceniu plastyfikatorami i napełniaczami, aby uzyskać pożądane właściwości wodochronne.
Typy odpadów: Tworzywa